Выступление Президента Республики Татартан Р.Н.Минниханова на V съезде Всемирного конгресса татар

Хөрмәтле делегатлар! Кадерле кунаклар! Уважаемые гости!

Сезне Татарстан республикасында кайнар сәламлим.

Бүген татар халкы тормышында тарихи вакыйга. Бөтендөнья татар конгрессы съезды - көтеп алынган зур бәйрәм. Егерме ел эчендә конгресс Татарстан Республикасы белән бергә зур юл үтте. Ул халкыбызны берләштерде, туган телебезне, милли мәдәниятебезне, гореф-гадәтләребезне саклау буенча зур эшләр башкарды.

Бөтендөнья татар конгрессы - уңышлы проект. Без конгресска таянып эшлибез. Һәм ул безнең ышанычыбызны һәрвакыт аклый. Күптәп түгел без Татарстан Конституциясенең егерме еллыгын билгеләп үттек. Төп законыбыз Татарстан халыкларының милли үсешенә тигез мөмкинлекләр ача. Шул ук вакытта Конституциябез республика җитәкчеләре алдына читтә яшәүче татарларга ярдәм итү бурычы куя. Татар кешесе, кайда гына яшәмәсен, Татарстанны тарихи ватаны итеп саный. Бу барыбызга да телебезне һәм мәдәниятебезне үстерүдә зур җаваплылык йөкли. Информацион технологияләр үсеш алган чорда барлык татарлар өчен бердәм мәгълүмат кыры булдыру бик мөһим. Шул максаттан, без тәүлек буе эшли торган “ТНВ-планета” татар каналын ачтык. Хөкүмәт һәм конгресс тарафыннан “Татар иле” порталы оештырылды. 2013-нче елдан “Ана теле” он-лайн мәктәбе эшли башлаячак (бу ресурсны “Education First” халыкара компаниясе төзеде). Программа һәрбер теләгән кешегә татар телен өйрәнергә ярдәм итәчәк.

Безнең халык - уңган һәм булдыклы. Милләтебезнең тырышлыгы нигезендә татар эшмәкәрләре көчле катламы барлыкка килде. Без алар белән очрашабыз һәм фикер алышабыз. Мондый очрашуларның файдасы бик зур. Барыбызга да үрнәк булып Россия төбәкләрендәге көчле татар авыллары - Урта Әләзән, Шыгырдан, Гали һәм башкалар - тормышы тора.

Безгә татар дөньясында булган уңышлы тәҗрибәне киңрәк кулланырга кирәк. Конгресс төрле юнәлештә һәм халыкның барлык катламнары белән эшли. Республикада татар яшьләре, галимнәре, имамнары, авыл эшмәкәрләре катнашында форумнар һәм чаралар уза. Алар халкыбызда көчле яклау тапты.

Уважаемые делегаты съезда! Результат большой созидательной работы Татарстана и наших совместных усилий - передовые позиции республики в экономике, сельском хозяйстве, социальной сфере, культуре, образовании и спорте.

Объём промышленного производства в Татарстане в 2012 году ожидается в сумме свыше 1 трлн 400 млрд рублей. Согласно программе социально-экономического развития Республики Татарстан на 2011-2015 годы объем валового регионального продукта к 2016 году должен достичь 2 трлн рублей. Для этого в Татарстане реализуются крупномасштабные проекты. Точкой роста экономики республики призван стать Камский инновационный территориально-производственный кластер. В него входят крупнейшие татарстанские предпрития - КАМАЗ, Нижнекамскнефтехим, ТАИФ-НК, ТАНЕКО, Нижнекамскшина, Аммоний, а также комплекс заводов на территории Особой экономической зоны Алабуга, где базовым предприятем является Форд-соллерс. В Алабуге уже зарегистрированы 34 компании-резидента с общим заявленным объемом инвестиций порядка 3 млрд долларов США. Более 1 млрд долларов уже проинвестировано.

В республике сформирована развитая инновационная инфраструктура. Она включает в себя индустриальные парки, технопарки, инвестиционные, венчурные фонды, первый в стране Центр нанотехнологий. Сейчас мы реализуем еще один проект, которому нет аналогов в России. Это строительство города-спутника Казани «Иннополис», в котором будут проживать и работать высококлассные IT-специалисты. Здесь же будет открыт IT-университет. Правительство России присвоило данному проекту статус особой экономической зоны технико-внедренческого типа. Мы приглашаем представителей интеллектуальной сферы и бизнеса, а также “продвинутую” татарскую молодёжь для участия в этих проектах.

Сегодня нужно активнее работать с подрастающим поколением. Очень важно дать молодежи правильное направление для развития. Спорт - одно из таких направлений. В Татарстане придается большое значение развитию массового спорта. За последние 3 года в республике распахнули свои двери 37 новых спортивных объектов - стадионы, катки, плавательные бассейны, универсальные спортивные комплексы. Казань готовится к проведению одного из крупнейших спортивных событий мирового масштаба - Всемирной летней Универсиады 2013. Активными темпами завершается строительство новых и реконструкция существующих объектов спортивной и траспортной инфраструктуры. Многочисленных туристов и спортсменов из более чем 170-ти стран мира встретит обновленный казанский аэропорт, высокоскоростной аэроэкспресс, полноценная ветка Метро с 10-тью станциями. Вы сами видите, как преображается столица республики. Мы ждем вас 6 июля 2013 года на новом 45-тысячном Футбольном стадионе, где пройдет церемония открытия этого большого спортивного праздника.

Стабильность и достижения Татарстана служат надежной основой для развития страны. Татарский народ, благодаря своему трудолюбию, толерантности, приверженности к межнациональному и межконфессиональному миру и согласию узнаваем среди народов мира.

Татары - второй по численности народ России. Многочисленная диаспора проживает за рубежом. Поддержка соотечественников - одно из важнейших направлений деятельности Республики Татарстан. Эта работа ведется совместно с Министерством иностранных дел России, Правительственной комиссией по делам соотечественников и Россотрудничеством. Пользуясь случаем, хочу выразить им признательность за поддержку наших инициатив и проектов.

Татарстаннан читтә яшәүче милләттәшләрнең уңай эшчәнлеге куандыра. Соңгы елларда мин милләттәшләр белән дөньяның төрле почмакларында: Владивостокта, Алтайда, Австралиядә, АКШта, Польшада һәм Финляндиядә 40-ка якын очрашу уздырдым. Милләтебезгә тырышып хезмәт итүегез өчен олы рәхмәтемне белдерәм. Дан казанган милләттәшләргә безнең чиксез хөрмәтебез. Аларның күбесе бүген бу залда. Татар кешесе кайда гына яшәсә дә - һәр җирлектә уңышка ирешә, милләтебезнең дәрәҗәсен күтәрә. Мондый бердәмлек киләчәккә өмет белән карарга мөмкинлек бирә.

Татар дөньясын һәм төрле халыкларны яраткан бәйрәмебез - Сабан туе берләштерә. Быел ул Россиянең 54 төбәгендә һәм 22 чит илдә узды. Соңгы елларда безнең милләттәшләр бәйрәмебезне тарихта бервакытта да узмаган Англия, Бельгия, Польша, Литвада да оештыра башладылар. Билбау көрәше безнең тәкъдим белән Универсиада программасына да кертелде. Без Сабантуй бәйрәменең дөнья күләмендә уртак хәзинәгә әйләнеп баруы белән горурланабыз.

Бүгенге көндә республикада рухи һәм тарихи-мәдәни мирасны өйрәнүгә һәм саклауга зур игътибар бирелә. Безнең алдынгы проектларның берсе булып борынгы Болгар шәһәрен торгызу тора. Анда Россия җирлегендә иң беренче булып ирекле рәвештә ислам дине кабул ителгән. Шуны истә тотып, бу борынгы шәһәрдә ел саен “Изге Болгар җыены” үткәрелә.

Мөхтәрәм делегатлар!

Бу көннәрдә съездда сез милләтне борчыган мәсьәләләрне күтәреп, аларны чишү юлларын эзләрсез. Соңгы елларда татар халкы үсеше өчен уңай һәм мөһим эшләр башкарылды. Башкарма комитетка сайланачак яңа состав шул юнәлештә эшләүне дәвам итсен иде. Татар халкының бердәмлеге - республика өчен ныклы таяныч. Без милләтебезнең киләчәгенә якты өметләр белән карыйбыз. Бергә булсак, безне зур уңышлар көтә. Барыгызга исәнлек-саулык, тыныч көннәр телим. Игътибарыгыз өчен рәхмәт!